DSÖ Anayasası'nın yürürlüğe girdiği 7 Nisan her yıl “Dünya
Sağlık Günü” olarak kutlanmaya başlanmıştır.
7 Nisan
1949 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (WHO) anayasasının uygulanmaya başlanmasıyla
birlikte her yıl 7 Nisan Dünya Sağlık Günü kutlanmaya başlandı. Dünya Sağlık
gününde sağlık alanında araştırmaları teşvik, rehberlik etmek ve farkındalık
yaratılan günde neredeyse tüm dünyada sağlık çalışmaları yürütülür.
DÜNYA
SAĞLIK ÖRGÜTÜ KURULUŞU…
1945
yılında ABD'nin San Francisco kentinde toplanan Birleşmiş Milletler Konferansı,
bu dönemde bütün halkların sağlığının, dünyada barış ve güvenliğin sağlanması açısından
temel önem arz ettiğini kabul ederek Çin ve Brezilya'lı delegelerin bir
“Uluslararası Sağlık Örgütü” kurulması amacıyla toplantı düzenlenmesi
oybirliğiyle kabul edilmiştir.
Birleşmiş
Milletler (BM) Ekonomik ve Sosyal Konseyi, söz konusu toplantının hazırlanması
için Belçika'lı Prof.Dr. Rene Sard başkanlığında 15 kişilik bir teknik komite
oluşturmuştur. Teknik komite kısa bir süre içinde toplantının gündemini
saptamış, kurulacak uluslararası sağlık örgütü için Anayasa taslağını
hazırlamış ve alınması gereken kararları belirlemiştir.
19-22
Temmuz 1946 tarihlerinde New York'da düzenlenen Uluslararası Sağlık
Konferansı'nda BM'e üye 51 ülkenin temsilcisi ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO),
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür
Örgütü (UNESCO), OIHP (Merkezi Paris'te bulunan Uluslararası Halk Sağlığı
Bürosu), PAHO, Kızılhaç, Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu ve Rockefeller
Vakfı temsilcileri Dünya Sağlık Örgütü anayasasını oluşturmuşlardır.
DSÖ
Anayasası 22 Temmuz 1946 tarihinde 61 ülkenin temsilcisi tarafından
imzalanmıştır. DSÖ Anayasası en az 26 üye ülke tarafından resmen kabulu ile
yürürlüğe girecektir. Bu süre içerisinde DSÖ işlevlerini yerine getirecek bir
Ara Komisyon seçilmiştir. Bu Ara Komisyon iki yıl süreyle DSÖ'nün görevlerini
yürütmüştür. Yugoslav Prof. Dr. Andrija Stampar başkanlığındaki Ara Komisyon
tüm çalışmalarını tamamlamış ve 26 üye ülkenin onayı 7 Nisan 1948'de
gerçekleşmiştir.
DSÖ Anayasası'nın yürürlüğe girdiği 7 Nisan her yıl “Dünya
Sağlık Günü” olarak kutlanmaya başlanmıştır.
Prof.
Stampar başkanlığındaki Ara Komisyon DSÖ Genel Kurulu'nun 24 Haziran 1948
tarihinde toplanması için tüm hazırlıklarını tamamladı ve Genel Kurul bir aylık
çalışması için İsviçre'nin Cenevre kentinde BM Sarayında 48 ülkenin
temsilcileri ile toplandı. Genel Kurul (Asamble) bir aylık çalışmasını
tamamladığında üye sayısı 55'e çıkmıştır. Asamble sırasında DSÖ Genel
Direktörlüğüne Kanada'lı Dr. Brock Chisholm seçilmiş, DSÖ'nün yıllık programı,
personeli ve bütçesi onaylanmış, İcrâ (Yönetim) Kurulu'nu oluşturan 18 üye
belirlenmiştir.
İlk
Asamble'de ayrıca, bölgesel örgütlenme de tartışılmış ve oluşturulan Komisyonun
yaptığı çalışma sonucu Bölge Ofisi kurulması kararlaştırılmıştır.
Bölge
Ofis'lerinin başlıca amaçlarından biri de DSÖ ile Ulusal Hükümetler arasında
etkin bir ilişkinin sağlanmasıdır.DSÖ'ne, Mayıs 2000 itibarıyla 191 ülke üyedir
ve 2 ülke de ortak üye durumundadır.
DÜNYA SAĞLIK ÖRGÜTÜ’NÜN GÖREVLERİ NELERDİR?
Örgütün amaçları vardır ve bu amaçları yerine getirmek için uygulanan
görevler aşağıda belirtilmiştir…
– Sağlık alanında uluslararası nitelik taşıyan çalışmalarda yönetici ve
koordinatör makam sıfatıyla hareket etmek.
– BM, İhtisas Kuruluşları, sağlık idareleri, meslek grupları ve keza uygun
görülecek diğer örgütlerle fiili bir iş birliği kurmak ve sürdürmek.
– Hükümetlere, istek üzerine, sağlık hizmetlerinin güçlendirilmesi için
yardım yapmak.
– Uygun teknik yardım yapmak ve acil durumlarda, hükümetlerin istekleri ya
da kabulleri ile gereken yardımı yapmak.
– BM'in isteği üzerine, manda altındaki ülkeler halkı gibi özelliği olan
topluluklara sağlık hizmetleri götürmek ve acil yardımlar yapmak ya da bunların
sağlanmasına yardım etmek.
– Epidemiyoloji ve istatistik hizmetleri de dahil olmak üzere gerekli
görülecek idari ve teknik hizmetleri kurmak ve sürdürmek.
– Epidemik, andemik vb. hastalıkların ortadan kaldırılması yolundaki
çalışmaları teşvik etmek ve geliştirmek.
– Gerektiğinde diğer İhtisas Kuruluşları ile iş birliği yaparak kazalardan
doğan zararları önleyebilecek önlemlerin alınmasını teşvik etmek.
– Gerektiğinde diğer İhtisas Kuruluşları ile iş birliği yaparak, beslenme,
mesken, eğlence, ekonomik ve çalışma koşullarının ve çevre sağlığı ile ilgili
diğer bütün unsurların iyileştirilmesini kolaylaştırmak.
– Sağlığın geliştirilmesine katkıda bulunan bilim ve meslek grupları
arasında iş birliğini kolaylaştırmak.
– Uluslararası sağlık sorunlarına ilişkin sözleşmeler, anlaşmalar ve
tüzükler teklif etmek, tavsiyelerde bulunmak ve bunlardan dolayı Örgüt'e
düşebilecek ve amacına uygun görevleri yerine getirmek.
– Ana ve çocuk sağlığı ve refahı lehindeki hareketleri geliştirmek, ana ve
çocuğun tam bir değişme halinde bulunan bir çevre ile uyumlu halde yaşamaya
olan kabiliyetlerini arttırmak.
– Ruh sağlığı alanında özellikle insanlar arasında uyumlu ilişkilerin
kurulmasına ilişkin her türlü faaliyetleri kolaylaştırmak.
– Sağlık alanında araştırmaları teşvik ve rehberlik etmek.
– Sağlık, tıp ve yardımcı personelin öğretim ve yetiştirilme normlarının
iyileştirilmesini kolaylaştırmak.
– Gerekirse diğer ihtisas kuruluşları ile iş birliği yaparak kamu sağlığı,
hastane hizmetleriyle sosyal güvenlik de dahil koruyucu ve tedavi edici tıbbi
bakıma ilişkin idari ve sosyal teknikleri incelemek ve tanıtmak.
– Sağlık alanında her türlü bilgi sağlamak, tavsiyelerde bulunmak ve
yardımlar yapmak.
– Sağlık bakımından aydınlatılmış bir kamuoyu oluşumuna yardım etmek.
– Hastalıkların, ölüm nedenlerinin kamu sağlığı uygulama metotlarının
uluslararası nomanklatürlerini tayin etmek ve ihtiyaca göre yeniden gözden
geçirmek.
– Teşhis yöntemlerini gerektiği kadar standart hale getirmek.
– Yiyeceklere, biyolojik, farmasötik ve benzeri ürünlere ilişkin
uluslararası normlar geliştirmek, kurmak ve bunların kabulünü teşvik etmek.
– Genel olarak Örgüt'ün amacına ulaşmak için gereken her önlemi almak.
Haber:TDİHD Web Haber